Raak schieten met een promotioneel product? Dan speelt het uiterlijk meestal een grote rol. De keuze voor kunst is daarin niet altijd het meest voor de hand liggend. Toch heeft ook een artistieke touch volgens ingewijden kracht. “De juiste creatie raakt iemands ziel.”
Wie na een bezoekje aan de Keukenhof op zoek is geweest naar een memorabel aan denken is ze misschien wel tegengekomen, de schilderijen en kussenhoezen met de kleurrijke tulpenvelden van het bloemenpark geschilderd ‘Als Van Gogh’. Ze zijn gemaakt door kunstenaar Erika Stanley en worden al geruime tijd verkocht. Ook in haar eigen bedrijf Erika Stanley Art For All maakt ze de combinatie van kunst en gebruiksvoorwerpen. In promotionele producten ook, in de vorm van onder meer magneten, schilderijen en mokken in dezelfde stijl. Daarnaast werkt Stanley samen met leveranciers in de branche. “De toepassing van kunst in het promotionele is niet alleen krachtig, maar biedt ook talloze mogelijkheden. Van muren en magneten tot aan kleding en schoenen – de opties zijn eindeloos.”
Kunst is emotie
Stanley schildert geen beroemde werken na van Vincent van Gogh, maar past zijn schildertechniek toe in haar eigen werk. De Van Gogh-stijl spreekt volgens haar tot de verbeelding en roept herkenbaarheid op. Dat gevoel wordt versterkt doordat Stanley er ook in haar promotionele producten vaak voor kiest om geliefde en beroemde plekken in Nederland te schilderen, meent ze: “Het voordeel daarvan is dat het direct positieve associaties oproept en mensen zich ermee identificeren. Ze hebben er direct een band mee. Kunst is emotie. Je kunt er de menselijke ziel mee raken.” Juist die eigenschap maakt kunst plat gezegd tot een interessant promotioneel instrument. De emoties die het oproept zorgen ervoor dat een product een blijvende indruk achterlaat. Het is daarnaast een goede manier om waardering te uiten, meent Stanley. “Kunst maakt elk product bijzonder en tot iets wat mensen willen houden. En daarmee is er ook een ander voordeel: mensen zijn toch minder snel geneigd om het weg te gooien. Er gaat nu eenmaal een zekere romantiek vanuit.”
Koe van een kunstenaar
De eindeloze mogelijkheden van kunst zorgen dat zelfs het meest alledaagse kan transformeren in een hebberigmakend kunstobject. Bij branchepartij Art Poetry & Design weten ze daar alles van. Eerder al liet het bedrijf voor een grote zuivelcorporatie bijvoorbeeld gebaksbordjes maken met de beeltenis van een koe van de hand van een kunstenaar. Eigenaren Ingmar Emmen en Bryony Coenraad bedienen zich regelmatig van een artistieke hand voor promotionele doeleinden. Het helpt hen en hun klanten om zich te onderscheiden, zo menen de twee. “Kunst is ontsproten aan het brein van een mens en heeft van zichzelf al waarde”, zegt Emmen. “Zelfs als een object niet je smaak is houdt het een zekere betekenis. Uit het inschakelen van een kunstenaar spreekt waardering voor de ontvanger van het geschenk. Het is een communicatiemiddel waarmee een bedrijf zegt dat het diegene belangrijk vindt. Kunst heeft cachet en maakt een artikel bijzonder. Dat wordt altijd gewaardeerd.”
Persoonlijk tintje
Kunst stelt bedrijven bovendien in staat om iets van hun eigen kenmerken mee te geven en is daarmee ook een tool om producten te personaliseren. In een andere opdracht van Art Poetry & Design kregen voorraadpotten voor een medisch centrum een gedicht van een van de eigen artsen opgedrukt. “Voor een Nederlandse gemeente hebben we een shawl laten bedrukken met het lijnenspel en de blauwdruk van het gebouw waarin de burgemeester zetelt. Dat geeft het artikel een persoonlijk tintje en maakt het tot een mooi cadeau dat wordt geschonken aan bijzondere relaties en inwoners die 100 jaar zijn geworden”, voegt Coenraad toe. “De shawl is dus een gebruiksartikel en kunstobject in één, én een artikel dat mensen willen verzamelen. Want dat zien we vaak: zodra je er een kunstenaar op loslaat, wordt een promotioneel product een collectors item. Dat was ook het geval met de gebakbordjes; die vielen zo in de smaak, dat mensen ook de bordjes met andere schilderingen wilden verzamelen. En daarmee wordt een heel nieuwe vraag gecreëerd.”Het zijn, net zoals het betrekken van lokale kunstenaars bij events zoals Art Poetry & Design ook wel doet, manieren om met iets origineels op de proppen te komen. Of het nu gaat om een gebruiksartikel dat kunst wordt, of om een artefact voor in de kast of aan de muur.
Kunstwerkjes
Ook ArtMuze speelt in op de behoefte om kunst cadeau te doen. Het label verkoopt kleine kunstwerkjes die door de brievenbus kunnen. De ontvanger krijgt een tegoedbon waarmee hij een keuze kan maken uit 144 kunstwerken, elk iets groter dan een A4’tje. Elke creatie wordt bezorgd in een luxe verpakking en vergezeld van handschoentjes om deze op gepaste wijze uit te pakken, laat mede-oprichter Cole Brekoo weten. Ze gelooft heilig in de kracht van kunst als promotioneel product. Om meerdere redenen: “Het is een bijzonder cadeau mét een maatschappelijk verantwoord karakter, iets waar mensen niet zo bij stilstaan. Veel bedrijven gaan voorbij aan het feit dat wát ze geven ook iets zegt over hen. Met kunst laat een gever zien dat hij de culturele sector steunt en dat hij de ontvanger serieus neemt door iets waardevols te geven. Hij schat diegene op waarde. Kunst maakt mensen blij, het inspireert. Dat geldt net zo goed voor kunst in een museum als voor kunst op andere plekken. Drinkbekers bijvoorbeeld. Liever een kunstwerk dan een onbeduidend design.”
Trends
Het onderscheidend vermogen waar kunst volgens de geïnterviewden voor kan zorgen heeft naar de mening van Ingmar Emmen ook nut tegen de achtergrond van bredere maatschappelijke ontwikkelingen. De noodzaak om op te vallen als werkgever bijvoorbeeld. Hij zegt: “De trend is nu en waarschijnlijk ook voorlopig nog wel dat bedrijven steeds meer moeten doen om personeel te werven en behouden. En ook, dat zij dus steeds meer zoeken naar mogelijkheden om eruit te springen. Ze gaan niet meer voor ‘gewone’ geschenken maar voor iets bijzonders, en voor maatwerk.” Het gebruik van kunst voor promotionele doeleinden is niet de goedkoopste optie. Toch bemerkt Emmen dat steeds meer bedrijven zich realiseren dat iets bijzonders nu eenmaal een prijs heeft. Hij zag de waardering voor kunst de laatste tien tot twintig jaar toenemen. “In die zin is er wel sprake van een kentering”, zegt hij. “Waar kunstvroeger toch vooral iets voor de happy few was, is het nu meer laagdrempelig en breder toegankelijk. Mogelijk mede vanuit een tegenbeweging voor de eerdere bezuinigingen in de culturele sector. Al heeft de komst van corona er misschien ook wel voor gezorgd dat er meer aandacht voor is.” Een andere belangrijke trend die Cole Brekoo signaleert is dat bedrijven vanuit duurzame overwegingen steeds vaker gaan voor iets wat niet alleen mooi is, maar ook nut heeft. “Daarom denk ik ook dat promotionele producten met kunst de grootste kans hebben om aan te slaan als het gebruiksvoorwerpen zijn. Denk aan een lekker schrijfboek, een koffiemok, broodtrommel of make-uptasje. Mensen worden er nóg blijer van als het niet alleen mooi is, maar ze er ook iets mee kunnen.”
Do’s en don’ts
Het succes van kunst in promotionele zin kan ook door andere facetten worden vergroot. Zo pleit kunstenaar Erika Stanley voor artikelen van een hoogwaardige kwaliteit om de kunst nog beter tot zijn recht te laten komen: “Liefst eco-friendly, met goede materialen zoals mooi hout en een bijpassende verpakking. Vergeet niet: je geeft iets bijzonders cadeau. Alles moet er fantastisch uitzien. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk dat je weet op wie je je richt en het liefst ook wat diegene mooi vindt.” Tijd en moeite steken in een blijvende indruk loont. Daarom heeft iets wat meer mainstream is niet dezelfde toegevoegde waarde, vindt Emmen: “Iedereen kan een afbeelding van Van Goghs zonnebloemen of De Nachtwacht printen op een product. Je wilt toch liever met iets bijzonders komen? Iets wat iemand bewaart? Dan kun je niet kiezen voor de makkelijkste weg. Begin je met kunst? Maak er iets écht moois van. Dan is de impact vele malen groter.”