Het is geen geheim dat we hier op de redactie van PromZ Vak groot tegenstander zijn van Black Friday. In het voorwoord van de nieuwe PromZ Magazine zal Peter van Gestel hier uitgebreid op ingaan. Om kort door de bocht te gaan: hij betoogt dat Black Friday tegenwoordig geen winkel- of merktrouw bevordert en dat consumenten zich eigenlijk genaaid voelen. Geheel onderbelicht in zijn stuk is de ‘milieu’ component van Black Friday. Een aantal bedrijven, waaronder Correctbook en Ikea keren zich tegen Black Friday en roepen op te consuminderen, vanuit een duurzaamheidsgedachte.
Consuminderen: minder kopen, minder productie
De uit Amerika overgewaaide actie moedigt ook in Nederland mensen aan om te kopen. Sam van Tol, oprichter van Correctbook, vindt dat kwalijk: “Het wekt het idee dat alsmaar blijven kopen iets positiefs en innovatiefs is. Dat is het niet. Alles wat je koopt wordt ook eerst gemaakt en dat kost grondstoffen, water en energie. Op grote schaal is dat een enorme klap voor het klimaat. Ik zou op zo’n dag als vandaag juist zeggen: probeer géén onnodige aankopen te doen.” Zijn uitwisbare notitieboekjes zijn vandaag niet scherper geprijsd.De Rotterdammer spreekt zich uit tegen het overmatige consumeergedrag dat Black Friday in de hand werkt. “Eigenlijk willen wij júist de markt verzadigen. Met hoge kwaliteit, vervangbare onderdelen en een duurzaam productieproces gaan producten langer mee. Hoe langer producten meegaan, hoe minder er nieuw gekocht en dus geproduceerd zal worden.”
Ook vandaag een duurzame missie
Het idee van consuminderen zie je nauwelijks terug in de wereldwijde reclamestorm op Black Friday. Opmerkelijk, vindt Van Tol. “Steeds meer bedrijven en organisaties zeggen zich in te zetten voor het klimaat en een betere wereld. Dan kan je missie nog zo sterk zijn, als je stunt met prijzen, moedig je koopgedrag aan. Consumenten die waarde hechten aan duurzaamheid prikken hier zo doorheen.”
Ikea als medestander
Correctbook is een van de weinige bedrijven dat Black Friday de rug toekeert, maar zeker niet de enige. In meubelgigant Ikea vinden zij een medestander. De keten liet vorige week weten niet mee te doen met de hoge kortingen. Het lanceerde een eigen initiatief: Bring Back Friday, waarmee ze klanten vragen gebruikte spullen terug te brengen voor een tweede leven. Van Tol is onder de indruk van de actie: “Duurzaam kopen is stap één, maar uiteindelijk gaat het toch echt om mínder kopen.”